EDEBİ SANATLAR TEST-2
1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir “teşbih” vardır?
A) Gözlerime ağaçlı bir yol gibi ayrılık
B) Uzun saçların, bir yaz yağmurunun teması
C) Sesim, odaya giren bir serçe kadar ürkek
D) Ve gün avuçlarından kayan gümüş bir balık
E) Sesin, dudaklarımda fağfur bir Japon tası
Çubuktan
Bir atım vardı
Yayla rüzgârı...
Tahtadan
Bir kılıcım vardı
Taşı ikiye bölerdi
2. Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A) Abartma
B) Hüsnüta’lil
C) Tevriye
D) Benzetme
E) Mecaz-ı mürsel
Ham meyveyi kopardılar dalından
Beni ayırdılar nazlı yârimden
Eğer yârim tutmaz ise salımdan
Onun için açık gider gözlerim
3. Bu şiirin son dizesindeki altı çizili sözde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) İntak
B) Tevriye
C) Kinaye
D) Cinas
E) Teşhis
Aşağıdan akça koyun geliyor
Bezirgânlar koç yiğide gülüyor
Kitabın dediği günler oluyor
Yoksa gün döndü de ahir zaman mı
4. Bu dizelerdeki altı çizili sözde aşağıdakilerden hangisi vardır?
A) Leff ü neşir
B) İrsal-i mesel
C) Teşbih-i beliğ
D) Tecahül-i ârif
E) Hüsnüta’lii
İlahi her neyi gülzâr ettinse anı ittim. İlahi elime her ne sundunsa anı tattım. İlahi gönlüm oduna ne yaktınsa o tüter. İlahi vücudum bahçesine ne diktinse o biter.
5. Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerin hangisine örnektir?
A) Seci
B) Leff ü neşir
C) Aliterasyon
D) Cinas
E) Tecahül-i ârif
Elli yıldır dinlediğim masal
Hiçbirinde fayda yok var hepsinde zarar
6. Yukarıdaki beyitteki en belirgin edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tevriye B) Teşbih C) Tezat D) Teşhis E) Seci
7. Aşağıdakilerden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A) Ucuz etin yahnisi olmaz.
B) Verip pişman olmaktansa, vermeyip düşman olmak yeğdir.
C) Havlamasını bilmeyen köpek sürüye kurt getirir.
D) Vakitsiz öten horozun başını keserler.
E) Tırnağın varsa başını kaşı.
Sabahtan uğradım ben bir fidana
Dedim mahmur musun dedi ki yok yok
Ak elleri boğum boğum kınalı
Dedim bayram mıdır dedi ki yok yok
8. Bu dörtlükteki altı çizili sözcükte görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstiare B) Seci C) Tenasüp D) İstifham E) Tevriye
9.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tariz vardır?
A) Cömertliğini belli etti, sadece çay ısmarladı.
B) Söylediklerini asla unutmayacağım.
C) Milyonlarca satan bu eserin yazarı çok kültürlü biri.
D) Bazen beni dinlemiyor; ama pişman olacak.
E) Geçmiş günleri birlikte yâd edelim.
Bu hayalle uyur şehir her gece
Uyanır, dost olur, uyanan güle
10. Yukarıdaki beyitte görülen edebi sanatlar aşağıdakilerden hangileridir?
A) Teşhis - Mecaz-ı mürsel
B) İstifham - Kinaye
C) İstifham - Tezat
D) Tariz - Mecaz-ı mürsel
E) Telmih - İntak
11. Aşağıdakilerin hangisinde ulama yoktur?
A) Hangi yayla yeşil, nerde keklik çok
Gel seninle orda olalım çocuk
B) Sular düze insin kar eridikçe
Gün burnunda bana mavi mavi gül
C) Bir elim göklerde, sende bir elim
İkimizin yüreciği bir atsın
D) Kopan sese kalkan toza bakalım
Tavşanlar ürkerken bu gürültüden
E) İster Maraş olsun ister Erzincan
Sonsuzluk düşüne set değil mekân
Gece arsızca kükrüyor paslı beyninde şehrin
Küfre yaklaştıkça inancım artıyor
12. Yukarıdaki ikinci dizede görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Teşbih B) Teşhis C) Tezat D Hüsnütalil E) İntak
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözlerde sanatlı bir söyleyiş yoktur?
A) Dünkü toplantıda gözler bir kişiyi arıyordu; ama o da katılmamıştı toplantıya.
B) Giydiği elbiseyle davetlilerin gözünü kamaştırdı.
C) Güle ağlaya bir yılı daha bitirmenin hüznü sarmıştı ortalığı.
D) Aslanın midesindekine ulaşmak için çalışıp duruyoruz.
E) Bu yörede yaprak sarması sofraların vazgeçilmezidir.
Göz gördü, gönül sevdi seni ey yüzü mahım
Kurban olam var mı bunda benim günahım
14. Bu dizelerde, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Anlatımın etkisini güçlendirmek için bir sözcüğü ya da sözcük grubunu yineleme
B) Herkesçe bilinen bir olaya, inanca işaret edip onu anımsatma
C) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme
D) Bir durumu olduğundan fazla gösterme
E) Bir olgunun gerçek nedenini bir yana bırakarak başka bir nedene bağlama
Çağır Karac’oğlan çağır
Taş düştüğü yerde ağır
Yiğit sevdiğinden soğur
Sarılmayı sarılmayı
15. Bu dizelerde atasözü kullanılarak yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstiâre B) Tenasüp C) Telmih D) Teşbih E) İrsal—i mesel
Gözlerin, gözlerin, beni yakan gözlerin
Sözlerin, sözlerin, kan ağlatan sözlerin
16. Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Cinas B) Tekrir C) Leff-ü neşr D) Teşbih E) Tevriye
Yalnız “kendisine benzetilen” kullanılıp “benzeyen” in kullanılmaması yoluyla kurulan istiareye “açık istiare” denir.
17. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir kullanım vardır?
A) Siyah bir gece, orman sükûn içinde uyur
B) Ufukta günün boynu büküldü
C) Sabahtan uğradım ben bir fidana
D) Dünya zindan görünüyor gözüme
E) Gördük deniz dedikleri bin başlı ejderi
I. Okura soru sorma sanatıdır,
II. Birbiriyle yakından ilişkili sözcükleri aynı şiirde kullanma sanatıdır.
III. Nedeni herkesçe bilinen bir olayı başka bir nedene bağlama sanatıdır.
IV. Sesteş sözcükleri aynı şiirde kullanma sanatıdır.
18. Numaralanmış cümlelerde aşağıdaki sanatlardan hangisinin tanımı yoktur?
A) Tecahül-i arif B) Hüsnütalil C) Tenasüp D) Cinas E) İstifham
Orda kâinat, hülya ile sarhoştur
Sıcak, sımsıcak bir ışık içinde uyur
Bu dizelerde “hayal kurmak”, “sarhoşluk”, “uyumak” gibi özellikler kâinata (evrene) verilmiş, böylece kişileştirme gerçekleştirilmiştir.
19. Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir söz sanatı vardır?
A) “Zaman” denen fırtına
Kırmış kolumu kanadımı
B) Sazım çaresiz kalır
Kabaran yüreğimi dindirmekte
C) Bir dostluğum var
Yumak yumak Anadolu çilelerinden
D) Dostluğumu uzatmak isterdim
Tüm içtenliğimle avuçlarına
E) Dinmek bilmiyor sesi yüreğimin
Dicle’den coşkun akar yüreğim
Güvercin vurdum kalkmaz
Kanı göl olmuş akmaz
20. Bu dizelerdeki söz sanatı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ad aktarması (Mecazımürsel)
B) Eğretileme (İstiare)
C) Konuşturma (İntak)
D) Abartma (Mübalağa)
E) Bilmezden gelme (Tecahül-i arif)
Kirpikleri süzgün o ihânet dolu gözler
Rikkatle bakarken bile bir fırsat gözler
Bu beyitte şairi etkileyen kadının bütün özellikleri bir yana bırakılarak yüzün parçası olarak değerlendirdiğimiz “kirpik” ve “göz” ön plana çıkartılmış; böylece parça-bütün ilişkisi verilerek………. sanatı yapılmıştır.
21. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Hüsnütalil B) Mübalağa C) Mecazımürsel D)Tevriye E) Telmih
22. Aşağıdaki dizelerin hangisinde imge yoktur?
A) Sağımız adalar solumuz dalyan
Ben kürekteyim Mehmet karşıda
B) Bulutların kokusu doldu genzime
Bir salkım üzüm gibi ezdim, dişledim
C) Şu havaya bak reis şu suya bak
Deniz kadın gibiymiş hadi be
D) İçimde dirilen martılar,
İçimde eski güneş çığlık çığlığa
E) Burnumla ayırdım tüyünü dalganın
Midyenin içi gibi aldım ağzıma
I. O canım akşamları elbet sen de hatırlarsın
II. Ne güzeldi yıldızlar derin yaz semalarında
III. Kalınlaşan bir duvardı aramızda gece
IV. Seçerdim o karanlıkta da göz bebeklerini
V. Mest olur, mahvolurdum nefesini içtikçe
23. Numaralanmış dizelerin hangisinde kapalı istiare (eğretileme) vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Ne zaman seni ansam hayalimde hep o şiir var:
Önde zeytin ağaçları arkasında yar
Bu beytin ikinci dizesinde şair, başka bir şairin şiirinden aldığı bir dizeye yer vermiştir.
24. Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir söz sanatı vardır?
A) O çay ağır akar, yorgun mu bilmem
Mehtabı hasta mı solgun mu bilmem
B) Dinle bir masal anlatacağım sana
Peri padişahının kızı sen olacaksın
C) Susadık şiire ey koca şair:
Yeşil pencerenden bir gül at bana
D) Bir yer ki yalnız rüyalarda görülen
Sular içtik ağaçlarından dökülen
E) Dillerde eski sevdaların tadı
Herkes ömrünü yeniden yaşadı
Söz arasında bir olayı, kişiyi, fıkrayı ya da yapıtı hatırlatma sanatına telmih denir.
25. Aşağıdaki dizelerin hangisinde buna örnek olabilecek bir kullanım söz konusudur?
A) Gelmez bir daha böyle bir sonbahar
İnsan o saltanatı bir defa yaşar
B) Bir zaman senden esti şiirin rüzgârları
Hâlâ bir anıt gibi durur Han Duvarları
C) Derken o güzelim saatler geçti
Döndük bir rüyadan uyanır gibi
D) Yıkılır inançları, umutları tükenir
Sevdiği, sevildiği kişiler bir an biter
E) Hâlâ bir boş bedeni taşır da ayakları
Ömür boyu üstüne titrediği can biter
Sevgilim senin de geçer zamanın
Ne şöhretin kalır, ne hüsn-ü anın
Böyledir kanunu kahpe dünyanın
Dört mevsim içinde bir bahar olur
26. Bu dörtlüğün son dizesinde aşağıdaki sanatlardan hangisi yapılmıştır?
A)Kinaye B) Tevriye C) İstiare D) Leff ü neşr E) Tecahül-i Arif
27. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir söz sanatı yoktur?
A) Körfez düşünür, Kanlıca mahzundur uzakta
Mevsim gibi süslenmiş Emirgan, Çınaraltı
B) Düştüğüm yollar gibi sonsuzdur benim tasam
Bekleyenim olsa da razıyım kavuşmasam
C) Üstündeki sandallar ağarmış diye birden
Pas tuttu bu akşam suların rengi havuzda
D) Bizim de kalbimizi kımıldatır yerinden
Toprağa diz vuruşu dağ gibi bir zeybeğin
E) Birkaçı birleşerek köyün yiğitlerinden
Dün gece bağ yolunda gizli pusu kurdular
28. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Bir dörtlüğün birinciyle üçüncü, ikinciyle dördüncü dizelerinin birbiriyle kafiyeli olmasına çapraz kafiye örgüsü denir.
B) Bir dörtlüğün birinci dizesiyle ikinci, üçüncü dizesiyle dördüncü dizelerinin birbiriyle kafiyeli olmasına düz kafiye örgüsü denir.
C) Dörtlüğün birinciyle dördüncü, ikinciyle üçüncü dizelerinin kendi arasında kafiyeli olmasına sarma kafiye örgüsü denir.
D) Teşhis, insan dışındaki varlıklara insana özgü, insanın yapabileceği davranışları yaptırma sanatıdır.
E) Bir olgunun gerçek nedeni bilindiği halde onu başka bir nedenden oluyormuş gibi gösterme sanatına tecahül-i arif denir.
29. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde “cinas” vardır?
A) Aşkın yolunda hicre tahammül günah imiş
Uşşakın işi anın içün her gün ah imiş
B) Bir akşam uykuya dalmışım erken
Henüz genç başımda yeller eserken
C) Ben ki yandım diyerek onlarla aynı derde
Ateşime bulutlar sarmadan perde perde
D) Kalbini göstermese göğsünün yırtığından
Yol mu bulurdu Kerem kurduğunuz yığından
E) Anam artık yasınla döve dursun dizini
Bir günde aştı yarim iki şark denizini
30. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir “abartma” vardır?
A) Güneşle ayın bile girmediği bir yerde
Dün ancak gözyaşıyla sönen bir ateş yandı
B) Sana ne, bulmuşsa kar yaylada diz boyunu
Parçalamışsa bir kurt ne çıkar bir koyunu
C) Keder çekme yaşını dindiren el yok diye
Bari sen teselli ver duyduğun iniltiye
D) Gezerken gurbet elde, ova benim dağ senin
Duymuşum dersem yalan hasretini kimsenin
E) Sular, her gün değişen bir eser utkumuzda
Kumsalda musikidir, manzaradır havuzda
31. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tezat sanatı yoktur?
A) Elmanın yarısı sen yarısı ben
Günümüz gecemiz evimiz barkımız bir
B) İçimde kor donar, buzlar tutuşur
Yağan ateş midir, kar mıdır bilmem
C) Ömrümde zararsız günümü bilmem
Her senede yüz milyonluk kârım var
D) Lambada titreyen alev üşüyor
Aşk kâğıda yazılmıyor Mihriban
E) Yüz hastaya baktım biri kalkmadı
Doktorlukta büyük iftiharım var
32. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hüsnütalil yapılmamıştır?
A) Yemyeşil oluvermiş ağaçlar
Bulutlara hayretinden
B) Niçin çıktın dağlara evren çöl oldu
Leyla Topuğun öpmek için toz oldu dağ taş senin
C) Sen gittin yaslara büründü cihan
Soluyor dallarda gül dertli dertli
D) Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden
Birçok seneler oldu dönen yok seferinden
E) Onda gör cilve nedir eda nedir
Ondan bu gönül deli divanedir
33. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tecahülüarif sanatına örnek vardır?
A) Baktım ki gökyüzü baştan başa bulut
Unut diyor o güzel günleri unut
B) Sana borçluyum eski derdimi
Sendeki çalkantıya ey deniz
C) Arzu dolu, yaşamak dolu
Bu eller miydi resimleri tutarken uyuyan
D) Fakat yine üzülme, müsterih ol
Kabirde böceklere ezberletirim güzelliğini
E) Dost ümidiyle ortalığa düşemeyegör
Hangi kapıyı çalsan kimseler yok
34. Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinas yoktur?
A) Aruza uymalı söz, işte en büyük derdim
Nasılsınız diyecekken mefâilün derdim
B) Ey sonuca doğru ilk uçtan gelen dağ
Göğü perde perde delip yükselen dağ
C) sahici mi elinde tuttuğun o kartal kanadı
sen tuttun acıdan benim ellerim kanadı
D) Bir tozlu resim sergisi, raflar, gözler
Çoktan unutulmuş nice yüzler, gözler
E) Ayırma beni senden Yaradan
Düştüm ölürüm ben bu yaradan
35.Aşağıdaki dizelerin hangisinde telmih yapılmamıştır?
A) Kalbim de vardı Byron’u bedbaht eden melâl
Gezdim o yaşta dağları hülyâm içinde lâl
B) Âvâzeyi bu âleme Davut gibi sal
Bakî kalan bu kubbede bir hoş şada imiş
C) Sevda derinlerdedir, oysa Ferhat
Üstünü kazmada dağın
D) Akşam karanlıklarla sarma dolaş
Sen de sarılmışsın yalnızlığına
E) Mihneti esvap gibi geçirip sırta
Yel değirmenlerine hücum yeniden
36.Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcüğün kullanımı tevriye sanatına örnektir?
A) Gül gülse daim ağlasa bülbül acep değil
Zira kimine ağla demişler kimine gül
B) Ufkumda bulutlar kümelerken kara bahtım
Ben her gönül ufkunda doğan mavi sabahtım
C) Rüzgârla nasıl dalgalar oynarsa yerinden
Ruhum yol alır göklere sen şiir okuyunca
D) Bir kadın geçti yanımdan dökerek rüzgârını
Sardı etrafı bu rüzgârla ıtır, nağme ve renk
E) Bir alev şarkısı hâlinde geçerken o peri
Kül olup kaldı hayalimde onun nağmeleri
37. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tenasüp yoktur?
A) Gün doğumundan gün batımına kızardı bahçe
Bir bir leylâk, nergis, lâle ve sümbül düştü
B) Tanzimat meşrutiyet mütareke istiklâl
Aranır mı hak hukuk insan sokakta kaldı
C) Askerler gelip geçiyordu güneyden
Yaralı, hasta, yorgun askerler
D) Her sabah başka bahar olsa da ben uslandım
Uğramam bahçelerin semtine gülden yandım
E) Daha gün batmadan üstünde beyaz Erciyes’in
Bürünür uzaklarda bahçelerin rengi yasa
Kendi hüsnünden utanmış da kızarmış yanağı
Yüzün örtüp kapamış saçları baştan aşağı
38. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangi sanata yer verilmiştir?
A) Hüsnütalil B) Tezat C) Tevriye D) Cinas E) Mecazımürsel
(2012-LYS)
Bir kâsedir alev dolu gönlüm yana yana
Men tâ senin yanında dahi hasretem sana
Yaşlar dökende söndüremez âteşimi su
Sunsan elinle kanımı içsem kana kana
39.Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Divan şiirine özgü benzetmelerden yararlanılmıştır.
B) Tezat sanatına başvurulmuştur.
C) Abartmaya başvurulmuştur.
D) Yinelemelere yer verilmiştir.
E) Didaktik bir boyut taşımaktadır.
(2011-LYS)
40. Aşağıdaki dizelerin hangisinde şiirsellik daha sınırlıdır?
A) Deniz engin bir sudur, tuzlu, yeşil, dalgalı
Kenarlarını süsler bazen küçük bir yalı
B) Ellerim takılırken rüzgârların saçma
Asıldı arabamız bir dağın yamacına
C) Bir cümbüştür kopsa da gece yakamozlarda
Münzevi balıklarız aynı kavanozlarda
D) Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allahım bu çizgili yüz?
E) Bir göz gibi süzüyor beni camdan gece,
Dönüyor etrafımda bir sürü kambur cüce
(2011-LYS)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
C A C C A C B A A
10 11 12 13 14 15 16 17 18
A A C E C E B C A
19 20 21 22 23 24 25 26 27
B D B A E C B A E
28 29 30 31 32 33 34 35 36
E A A A E C B D A
37 38 39 40
E A E A
İLGİLİ İÇERİK