CEHALETİ NASIL BİLİRSİNİZ?
Bilgiye ulaşmanın çok kolay olduğu bir çağda yaşıyoruz. Fakat bu kolaylık bazı şeyleri değiştirmiyor. Cahil kalmak ya da kendini cahilliğe hapsetmek bu değişmeyenlerden. Cahillik/cehalet, ilmin zıddı olup, bilmeme halini ifade eder; üç şekilde görülür:
Cehl-i basit: Bilmemek ve bilmediğinin farkında olmaktır.
Cehl-i mu’kab: Bilmemek ve bilmediğinin farkında olmamaktır.
Cehl-i mürekkep ise; bilmediği halde, kendini biliyor zannetme veya yanlış bilgisini doğru kabul etme halidir.
Birinci cehaletin giderilmesi kolay, ikinci ve üçüncü- sünün tedavisi hayli zordur. Çünkü, böyleleri hem bilmiyorlar, hem bilmediklerini de bilmiyorlar.
Cehaleti bir hastalığa benzetirsek, cehl-i mürekkep; hastanın kendisini sağlıklı zannetmesi halidir. Dolayısıyla kendini hasta görmeyen tedaviye ihtiyaç duymaz. İlaç verilse de kullanmaz. Böyle bir hastanın tedavisi oldukça zordur.
Cehl-i mürekkepte bilgiye ihtiyaç hissetmez insan. Çünkü zaten her şeyi bildiğini zanneder. Deveyi hendekten atlatırsın, ancak cehl-i mürekkebe giriftar olmuş birine bir hakikati anlatamazsın.
İrfan Tunahan