SERVETİ FÜNUN VE FECR-İ ATİ EDEBİYATI
TEST 3
1.Hüseyin Rahmi’nin romanları töre romanıdır. Büyük konak ve yalılarda yaşayan insanlardan en kenar mahallelerde yaşayan yoksul halka kadar, İstanbul’un her katından insanlar onun eserlerinde kendi çevreleri, kılıkları, görenek ve gelenekleri, inançları, dilleri ve her türlü özellikleriyle yaşamaktadır. Örneğin -------- romanında körü körüne Doğu ile Batıya bağlananları eleştirir. Romandaki Meftun Bey Paris’te eğitim görmüş, alafrangalık budalası, züppe bir tiptir.------- romanında ise yabancı öğretmenlerin eğitim ve öğretimine bırakılan çocuklarımızın düşebileceği kötü durumları belirtir. Anjel isimli bir Fransız kadının köşkteki erkekleri baştan çıkarışı işlenir romanda.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki romanlardan hangileri getirilmelidir?
A) Gulyabani - Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç
B) Hakka Sığındık - Mürebbiye
C) Şıpsevdi - Gulyabani
D) Nimetşinas - Şıpsevdi
E) Şıpsevdi - Mürebbiye
2. Hiçbir edebi topluluğa katılmayan sanatçının, Realizm’e büyük değer vermesine rağmen öncelikle doğa ve mekân betimlemelerinde sık sık öznelliğe düşmesi de gözden kaçmaz. Bu çelişme ve düzensizlik, dil ve üslupta da açıktır. Konuşmalarda çok realist olan ve çeşitli yazılarında fırsat düştükçe konuşma dilinin doğallığını şiddetle koruyan romancı, betimlemelerinde ve olayı hikâye edişlerinde tamamıyla Osmanlıcaya kayar. Olayın akışını kesip bilgi vermesi romanlarını kusurlu hale getirir. Olayları İstanbul’da geçen romanları, gerçek değerlerini, daha çok, yazıldıkları devrin sosyal yapısını bütün canlılığıyla verebilmiş olmalarına borçludur.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüseyin Rahmi
C) Halit Ziya
B) Nabizade Nazım
D) Mehmet Rauf
E) Recaizade Mahmut Ekrem
3. Servet-i Fünun edebiyatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Parnasizm’in etkisiyle şiirde biçim mükemmelliğine değer verilmiş, sanat için sanat görüşüyle şiir, ideolojik bir anlatım yolu olmaktan çıkarılmıştır.
B) Realizm’in etkisi altındaki Servet-i Fünun romanında olaylar hep İstanbul’da geçer.
C) Gerek dil anlayışları, gerek istedikleri sanatın icra edilebileceği bir tiyatro göremeyişleri onları bu dalda eser vermekten uzak tutmuştur.
D) Aruzu şiirin vazgeçilmez bir unsuru olarak görmüşler, Divan edebiyatı nazım şekillerini yeni bir anlayışla kullanmışlardır.
E) Batı edebiyatı nazım şekillerinden sone, triyole ve terzarima ilk defa kullanılmıştır.
4. Romanları, ferdin iç hayatını esas alan muhtevalarıyla, Servet-i Fünun hareketinin genel karakterine daha uygun romantik duyguları, hayalleri ve özellikle romantik aşkları işler. Bu psikolojik muhtevaya, Halas’ta olduğu gibi bazen yurtseverlik duygularının ve sosyal alandaki Batılılaşma hareketine ait bazı görüşlerinin karıştığı da olur. Fakat onun romanlarındaki sosyal unsurlar, basit bir çevre betimlemesi bile değildir. Bütün kuvvetiyle psikolojik muhtevaya yönelen bir yazardan bundan başkası da beklenemez. Sayıları bir hayli kabarık olan hikâyelerinde de aynı özellikler görülür. Âşıkane, İhtizar ilk hikâyeleridir.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halit Ziya Uşaklıgil
B) Mehmet Rauf
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Hüseyin Cahit
E) Samipaşazade Sezai
5. Yazı hayatına henüz öğrenciyken başladı ve Nadide adlı bir roman yayınladı. Servet-i Fünun topluluğu oluşunca onların arasına katıldı, bu tarihten başlayarak makale, roman, hikâye ve eleştiriler yayınladı. 1908’de Tanin gazetesini kurdu. 1918’de İngilizler tarafından Malta’ya sürülen Türk aydınlan arasında o da vardı. Sürgündeyken çevirdiği eserleri dönüşünde Oğlumun Kütüphanesi adı altında yayımlamaya başladı. Cumhuriyet karşıtı eleştirilerinden dolayı yine sürgüne gönderildi. Anılarını Edebi Hatıralar adıyla yayımladı. Ömrü boyunca determinist bir eleştiri anlayışı sürdürdü.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüseyin Cahit Yalçın
B) Ahmet Haşim
C) Cenap Şehabettin
D) Süleyman Nazif
E) Tevfik Fikret
6. Aşağıdakilerden hangisinde Servet-i Fünun döneminde yazılan eserler birlikte verilmiştir?
A) Rübab-ı Şikeste — Avrupa Mektupları — Takdir-i Elhan
B) Tarık — Mal ve Siyah — Genç Kız Kalbi
C) Şermin — Hac Yolunda — Kırık Hayatlar
D) Hayat-ı Muhayyel — Kırk Yıl — İntibah
E) Sergüzeşt — Haluk’un Defteri — Tiryaki Sözler
7. Halit Ziya Uşaklıgil’in Mai ve Siyah romanında Batılı hayat tarzını benimsemiş zengin bir aile olan Adnan Bey’in ailesinin hayatı ile birlikte, zengin olmamakla beraber modern hayata özenen bir başka ailenin, Bihter Hanım ve ailesinin özellikleri, yaşayışı veriliyor.
Bu parçada görülen bilgi yanlışı aşağıdakilerden hangisinde düzeltilmiştir?
A) Mal ve Siyah Halit Ziya Uşaklıgil’in değil Stendhal’in romanıdır.
B) Sözü edilen konu Mai ve Siyahın değil Aşk-ı Memnu’nun konusudur.
C) Romanın konusu Adnan Bey’in değil, Ahmet Cemil’in ailesidir.
D) Batılı hayat tarzını benimseyen aileler Mai ve Siyah’ta değil Kiralık Konak’ta işlenmiştir.
E) Halit Ziya Uşaklıgil Mai ve Siyahı değil Eylül romanını yazmıştır.
8. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Eylül romanı Mehmet Rauf’un Suat ile Necip arasındaki gizli aşkı anlatan psikolojik romanıdır.
B) Halit Ziya Kırık Hayatlar’da bizi orta halli ve fakir Türk ailelerinin arasına sokar ve geniş bir gözlemle, onların hayatlarını verir.
C) Araba Sevdası Batılı hayat tarzına özenen züppe bir gencin hazin sonunu anlatan realist bir eserdir.
D) Mehmet Akif Hatıralar adlı eserinde Berlin’de ve Mısır’da geçirdiği günlerle ilgili izlenimlerini anlatmıştır.
E) Yahya Kemal, şiirlerini dört kitapta toplamıştır. Bunların ilki Kendi Gökkubbemiz adını taşır.
9. Aşağıda belirtilen gazetelerden hangisi Edebiyat-ı Cedide döneminde görülmez?
A) Tercüman-ı Hakikat B) Vakit
C) İkdam D) Servet - i Fünun E) Tasvir-i Efkâr
10. Halit Ziya Uşaklıgil ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Servet-i Fünun edebiyatının olduğu kadar Türk romancılığının da kurucularından ve en önemli roman ve hikâye yazarlarındandır.
B) Roman ve hikâyelerinde sanatlı bir üslubu, çok kuvvetli bir iç ve dış gözlem yeteneği vardır.
C) Edebiyatımızda realist ve psikolojik roman çığırını açarken teknik açıdan Batılı örneklerini aratmayacak olgunluğa da ulaşabilmiştir.
D) En çok eleştirilen yönü dilidir. Yabancı sözcüklere, tamlamalara çok yer vermiştir; ancak hayatının sonuna doğru birçok eserini kendisi sadeleştirmiştir.
E) Bir Yazın Tarihi adlı eserinde edebiyat bilgilerine yer vermiş ve oldukça sade bir dil kullanmıştır.
CEVAP ANAHTARI:
1.E 2.A 3.D 4.B 5.A 6.C 7.B 8.E 9.E 10.E