İNSANLIK KAYBETTİ
Endülüs, farklılıklarını büyük bir zenginliğe dönüştürebilen çok özel ve özgün bir örnek olarak kaldı tarihte. Sonraki çağlar ve hele modern çağın icadı zihinsel sınırlar o örneğin yanına yaklaşmamıza bile izin vermiyor.
Endülüs’le birlikte giden sadece bir devlet değil, bir medeniyetti. 2. Silvester adıyla Papa olacak olan Gilbert’in de Endülüs’te eğitim aldığı biliniyor. Dünyanın her yerinden buraya ister tek tanrılı ister farklı inançtan binerce insanın eğitim için geldiği de biliniyor.
Batı’nın en önemli bilim merkezleri olan üniversitelerin Kordoba’daki sistemin gelişmiş hali olduğu da biliniyor.
O dönem Paris’in en büyük kütüphanesindeki kitaptan fazlasının Kordoba’da rastgele bir evde bulunduğunu söylesem yıkılanın ne olduğu daha iyi anlaşılır herhalde.
Nobel’i iki kere kazanma başarısı gösterebilen ender zekâlardan Marie Curie’nin bile ‘Müslüman Endülüs’ten geriye otuz kitap kaldı, atomu parçalayabildik. Şayet yakılan bir milyon kitabın yarısı kalsaydı çoktan uzayda galaksiler arasında geziyor olacaktık’ dediği söylenir.
İslam şemsiyesi altında bilimin, kültürün, sanatın, estetiğin en nadide örneklerini, döneminin en gelişmiş örneklerini verdi Endülüs...
Giden sadece bir devlet veya medeniyet de değil; aynı zamanda insanlık için özgün bir modeldi.
(Y. Taşkın Koç, Yeni Şafak)
